नारा कि पारा फेरियो “मिसन ०८४” को

• शम्भु सुस्केरा
• बैशाख १, २०८१
• 0

२०८० साल मंशिर ११ देखि १३ गतेसम्म महोत्तरीको जलेश्वरमा सम्पन्न केन्द्रीय समिति र सांसदहरुको संयुक्त बैठकमा सभापति रवि लामिछानेले राजनीतिक प्रतिवेदन प्रस्तुत गर्ने क्रममा भन्नुभएको थियो “मिसन ०८४” नारा फेरिनसक्छ ।

सभापति लामिछानेको प्रतिवेदनको संकेत थियो पुराना दलहरुका लागि मिशन अड्चालीस्, एकाउन्न, छप्पन्न, चौसठी, सत्तरी, चौहत्तर, सबै थियो । र अहिले २०७९ देखि २०८३ सम्म उनीहरुकै हातमा छ । किन रास्वपासँगै स्वर मिलाएर “मिसन ०८४” भनिरहेका होलान् ?

सबैले मिसन चौरासी नै पर्खिने होभने अबको ३ वर्ष किन खेर फाल्ने ? फेरौँ नारा, भनौँ मिशन ०८१ र जाऔँ मध्यावधिमा ।

स्याल कराएपछि बाख्रा हरायो । नारा फेरेर मिसन ०८० मा गएका त होइनन् ? सरकारमा गएपछि यस्तो लाग्नसक्छ । तर यो सत्य होइन । मिसन ०८४ यात्राका लागि राजमार्ग निर्माणको डोजर प्रयोग मात्र हो ।

रास्वपाले मिसन ०८४ भन्दै गर्दा केही तर्कहरु पनि आए गर्छौ भने मिसन ०८० भन मिसन ०८४ भनेर किन भाका राख्छौ ?

भन्नेहरुले नबुझेको के थियो भने “मिशन भोलि” को सफलता आजकै जगबाट शुरु हुने हो । र ‘मिशन आज’ पनि हिजोको जगमा उभिएको हुन्छ । जस्तो कि प्रहरीले आफ्नो अनुसन्धान सफलताको सार्वजनिकीकरण गर्दा त्यो अपराध अनुसन्धानको नाम सार्वजनिक गर्छ । र भन्छ हाम्रो यो अनुसन्धानले यति वर्षको समय लियो ।

मिसन ०८४ लाई मध्यावधिबाहेक अरु कुनै सर्त र कर्मले परिवर्तन गर्न सक्दैन । मिसन ०८४ भनेको १८४ को गणित पनि हो । वर्तमान २१ को गणितले १८४ को लक्ष्य भेट्न सक्दैन । बरु बिग्रिएकाहरु सुध्रिए भने “मिसन ०८४” लाई खण्डित गर्न सक्छन् ।

मिसन ०८४ सफलताको आधार

मिसन ०८४ लाई दुई भागमा विभाजन गरेर बुझ्नुपर्छ । पहिलो चुनावी नतिजा, दोस्रो चुनावपछिको कार्य ।

नेपालको राजनितिमा ‘मिसन बहुदल’ र ‘मिशन गणतन्त्र’ मा जुन कटिबद्धता, निरन्तरता, एकता र इमानदारी थियो त्यसको प्राप्तिपछि त्यो सबै नहुँदा न बहुदल पूर्ण फलदायी बन्यो न गणतन्त्र ।

मूलधार भनिने सबैजसो मिडिया रवि र रास्वपाको खेदो खनाइमा छन्, दलहरु मात्र होइन केही स्वतन्त्र व्यक्तिहरू पनि रविका बिरुद्ध वमन गर्न थालेका छन् । बाँकी छ जनताको शक्ति त्यो पनि बिरोधी बनाउन पाए रविको शक्ति र क्रेज घट्नेछ र आफू यथा साइजमा रहेनछौँ भन्नेमा दलहरुको ऐक्यबद्धता छ ।

त्यही आंशिक सफलता वा बिफलताको जगमा मिशन ०८४ को छानो लागेको हो ।

तर “मिसन ०८४” पनि सत्ता परिवर्तनको राजनीतिक अभियान मात्रै हो भने ‘मिशन बहुदल’ र ‘मिशन गणतन्त्र’ लेझैँ देश र जनताको जीवन फेरि निरस बनाउने छ ।

यो शंका छँदै थियो सरकार आरोहणपछि असन्तुष्टि पनि देखिएको छ ।

रास्वपाका सदस्य, विभिन्न तहका नेता र मतदाताको असन्तुष्टी केछ भने पुरानाहरुले रास्वपालाई बिगार्ने रणनीति लिएका कारण सरकारमा जानु हुँदैनथ्यो ।

आपराधिक राजनीति र राजनीतिक आपराधिकरणको दलदलमा फसेकाहरू त्यहाँबाट आफू निस्किन सक्ने अवश्था नभएका कारण अरुलाई बिगारेर भए पनि आफ्नो साइज सुरक्षित गर्छन् ।

मूलधार भनिने सबैजसो मिडिया रवि र रास्वपाको खेदो खनाइमा छन्, दलहरु मात्र होइन केही स्वतन्त्र व्यक्तिहरू पनि रविका बिरुद्ध वमन गर्न थालेका छन् । बाँकी छ जनताको शक्ति त्यो पनि बिरोधी बनाउन पाए रविको शक्ति र क्रेज घट्नेछ र आफू यथा साइजमा रहेनछौँ भन्नेमा दलहरुको ऐक्यबद्धता छ ।

रास्वपा झाँगिनु भनेको हामी ओइलाउनु हो । बोलेजस्तै गरेर देखाए भने जेल पनि जान्छौँ भन्ने थाहा पाउँदा-पाउँदै रविप्रति सकारात्मक भएका होलान् त ? रविका मामा, सानिमाका छोरा त छैनन् यहाँ । काङ्ग्रेस त सतहमै आइसकेको छ, चिन्ता यो छ ।

सरकारमा जाने बित्तिकै बिग्रिनैपर्छ र ? अरुले नै बिगार्ने हुन् र सरकारहरुलाई ?

३३ वर्षे राजनीतिले यो प्रश्नको सकारात्मक जवाफ दिन सकेन । झिल्को बल्दै निभ्दै भइरह्यो । त्यसैले अहिले पनि उस्तैखाले प्रतिक्रिया आउनु स्वाभाविक हो ।

आफूमाथि पुरानाको सम्भावित कुदृष्टिको ज्ञान पक्कै हुनुपर्छ । र सत्ताको भाले जुधाइमा आफू कसरी जोगिएर खेल जित्ने भन्ने सजगता होला नै ।

पहिलो सफलताको आधार रास्वपाले निकट भविष्यमा ल्याउने राजनीतिक लिखतप्रतिको विश्वास र भरोशा हो । यसभित्र राजनीतिक संस्कार निर्माण, राजनीतिमाथिको आपराधिकरण र अपराधमाथिको राजनीतिकरण अन्त्य हुने आधार के हुन्छ ।

द्वन्द्वकालका घाइते, अपाङ्ग, शहीद परिवार, पीडित, बेपत्ता र तिनका परिवारलाई उनकै आफ्ना भन्ने दलले न्याय गरेनन्, गर्न पनि खोजेनन् । तिनको सम्मान र न्यायका लागि केछ योजना रु सम्बन्धित पक्षले यसको भरपर्दो जवाफ चाहेको छ ।

राजनीति फोहोरी खेल हुँदैहोइन राष्ट्र निर्माणको पवित्र अभियान हो । यही पुस्ता र यही समय नै देशको वर्तमान र भविष्य दुबै हो भन्ने विश्वासिलो आधार युवा र विद्यार्थीले खोजेको छ ।

शिक्षा, खेलकुदका तमाम बेथितिमाथि प्रहार गर्न सकिन्छ ? बैदेसिक रोजगारीमा आफ्नै र अरुबाट ठगिएका, हेपिएका र लुटिएका नेपालीहरुको शिर उठाउन सकिन्छ ? देश भित्रै सेवा, सुरक्षा र न्यायमाथि अत्याचार भएको छ । इमानदारहरु आशाका आँसु चुहाएर पर्खी बसेका छन् । बेइमानहरु छाति ठोकेर इमान र नैतिकतामाथि प्रहार गरिरहेको छ । सकिन्छ यहाँ इमानको दियो बाल्न ?

समाजका हरेक जागरुक र सचेत नागरिकलाई नेतृत्व निर्माणमा स्थापित गरी भ्रष्टाचार निवारण र देश निर्माणको अभियानमा भागिदार बनाउने नीति के छ ?
बिगतबाट सिक्ने र अपनाउने नयाँ सोच, शैली र व्यवहार के हो ? इमानदार कर्मचारी, शिक्षक, सेना, प्रहरी, प्राध्यापक, शिक्षासेवी, व्यावसायीहरुको छाति चौडा बनाउने योजना र कार्यान्वयनको आधार के हो ?

यी सब चुनौतिको चाङमा अवसरको गुलाब फुलाउन सक्छन् रास्वपाका ४ जना मन्त्रीले ? नतिजामा डिस्टिङ्सन अङ्क आउँछ ?

‘मिसन ०८४’ जप्नेहरुका लागि मात्रै हुने हो कि मिसन ०८४ को उपलब्धि पनि ? एकातिर पटकपटक धोका खाएका नागरिक यस्तै शंका साँचेर बसेका छन् अर्कोतिर “मिसन ०८४” बाट अतालिएका शक्ति र व्यक्ति योजनाबद्ध भ्रम सिर्जना गरिरहेका छन् ।

इमानदारी, नैतिकता र अनुशासनबिहिन मान्छे पनि “जान्ने” हुनसक्छ । हामीले परिकल्पना गरेको “जान्ने” कस्तो हो ? दस्तावेज र त्यसको अनुसरणमा स्पष्ट देखिन्छ कि देखिँदैन ? स्थानीय स्तरमा जस्ता लिडर जन्मिन्छन् त्यस्तै जनप्रतिनिधि बन्छन् । पुरानै शैलीको निरन्तरता हुन्छ कि नयाँपनको वास आउँछ ? मिसन ०८४ चुनावको चन्द्रमा यसैमा निहित हुनेछ ।

जति दिन जति महिना सरकारमा रहे पनि आफ्नाको शंका र अरुको भ्रम चिर्न सक्नुपर्छ । एक व्यक्तिको राजनीतिक सपना वा महत्वकांक्षा पुरा गर्नका लागि होइन देशभित्रै आफूलाई समृद्ध देख्ने नेपाली सपना अटाउन हो । गरिब नेपालीहरुका लागि पनि बाँच्न र मर्न यही देशमा सजिलो आँगन तयार गर्न हो भन्ने विश्वासको बिज नरोपे यहिँभाट शुरु हुन्छ “मिसन ०८४” असफलताको यात्रा ।

नेपालको इतिहास सच्याउनपर्ने भए सच्याउन, नभए सम्मान गर्न सकिन्छ ? देशको सार्वभौमिकता, अखण्डता र राजनीतिक स्वतन्त्रताका लागि लडेका, विभिन्न समयमा सहादत प्राप्त गर्नेहरुको श्रद्धा र तिनका परिवारप्रति सम्मानको मैन सल्काउन सकिन्छ ?

यसको निर्धारण रास्वपाबाट खटिएका २१ वा ४ खेतालाले मात्र होइन अधिवेशनमा नेतृत्व छनौटको पवित्रताले पनि गर्नेछ । आम सदस्यहरुको नैतिकता, चरित्र, आर्थिक आनुशासन वा जान्नेलाई छान्ने भित्रको अन्तर्यले मिसन ०८४ को स्पष्ट ऐना देखाउनेछ ।

इमानदारी, नैतिकता र अनुशासनबिहिन मान्छे पनि “जान्ने” हुनसक्छ । हामीले परिकल्पना गरेको “जान्ने” कस्तो हो ? दस्तावेज र त्यसको अनुसरणमा स्पष्ट देखिन्छ कि देखिँदैन ? स्थानीय स्तरमा जस्ता लिडर जन्मिन्छन् त्यस्तै जनप्रतिनिधि बन्छन् । पुरानै शैलीको निरन्तरता हुन्छ कि नयाँपनको वास आउँछ ?
मिसन ०८४ चुनावको चन्द्रमा यसैमा निहित हुनेछ ।

बिकृत राजनीति, भ्रष्टाचारले जन्माएको गरिबी र अविकास मात्र नेपालको समस्या होइन । विविधतायुक्त नेपाली सभ्यता, संस्कार, संस्कृति, मौलिकता, अध्यात्म, दर्शन सबै लुप्त भइसके । धार्मिक सहिष्णु, भाइचारा र एकता खण्डित छ । आधुनिकताले नेपाली मौलिकतामा ग्रहण लगाएको छ ।

ध्यान योगबाट आत्मिक र आर्थिक समृद्धि हासिल गर्न सक्ने गुरू देशको महिमा कुनै तहको पाठ्यक्रममा पढ्न समेत पाइँदैन । यी सबैकुरा बोल्न सक्ने दस्तावेज र कार्य योजना लेखिन्छ कि लेखिँदैन ? सदन, सरकार र दैनिक व्यवहारमा आफ्नोपनको आभास दिने स्वभिमानी पोसाक, खानपान र आचरण देखिन्छ कि देखिँदैन ?

अहिले रास्वपालाई हेर्ने दुईखाले आँखाहरु छन् । पहिलो, मिसन ०८४ पछि सम्पादन गर्ने कामको विश्वास आजै खोज्नेहरू । दोस्रो, पुरानाबाट हुँदै हुँदैन गरे भने यिनैले गर्छन् भनेर भरोशा गर्नेहरू ।

वडादेखि केन्द्रसम्म मिसन ०८४ अभियन्ता आफूबाट मिसन ०८४ र देशलाई धोका हुँदैन भन्नेमा आफैँ कति विश्वस्त छन् र कति भरोशा दिन सक्छन् अरुलाई ?
सबैलाई असल मान्छे मनपर्ने तर आफू असल हुनुनपर्ने रोग सर्वत्र देखिन्छ । तलदेखि माथिसम्म कतिपय अभियन्ताको आफ्नै राजनीतिक, सामाजिक बिगत र बेलाबेलाका अभिव्यक्ति बाधक बनिरहेको देखिन्छ ।

देशको एउटा अस्थिर जमात अझै पनि द्विविधमा देखिन्छ मिसन ०८४ मा समाहित हुने कि नहुनेमा । ऐना पुछ्ने कि अनुहार ? आफू प्रष्ट नभइ उनीहरुलाई भरोशा दिन सकिँदैन ।

दोस्रो कुरा गरौँ, चुनाव पछिको सफलताको आधार ।

अहिले रास्वपालाई हेर्ने दुईखाले आँखाहरु छन् । पहिलो, मिसन ०८४ पछि सम्पादन गर्ने कामको विश्वास आजै खोज्नेहरू । दोस्रो, पुरानाबाट हुँदै हुँदैन गरे भने यिनैले गर्छन् भनेर भरोशा गर्नेहरू ।

पहिलो आँखालाई देखाउने विश्वासको आधार के हो ? यो प्रश्नको डिस्टिङ्सन जवाफ आम अपेक्षा अनुसार भ्रष्टाचार बिरुद्धको जेहाद छेड्ने कठोर अभियान अहिल्यै देखियोस् । गरिबी, राजनीतिक वा आर्थिक परनिर्भरता, शिक्षा र शैक्षिक क्षेत्र एवं प्रसाशनिक र सार्वजनिक क्षेत्रका बिकृतिबाट जनतालाईलाई उद्धारको थालनी आजै देखियोस् । अपेक्षा यत्ति छ ।

यसबाटै साबित हुनेछ आजको सत्तारोहण मिसन ०८४ को राजमार्ग हो भड्खालो होइन भन्ने । यसैबाट रास्वपाको दम झल्किनेछ । जनताले आजै रास्वपा चिन्ने अवसर पाउनेछन् र निर्णय लिनेछन् । भोलि धोका खानु पर्दैन ।

मिशन ०८४ सफलताका आधार उसका सारथीमा पनि भर पर्छ ।

संसद र संसदीय समितिमा रास्वपाका सांसदहरुको तिखो आवाज मुखरित हुन थालेपछि आलोचकहरुले सामाजिक संजालमा कुतर्क छिरले । कार्यकारी पदका मेयरहरूसँग तुलना गरेर आम मान्छेमा भ्रम फैलाए यिनीहरु बोल्नेमात्रै हुन काम गर्ने होइनन् भने ।

लौ त काम देखाउँछौँ भनेर रास्वपा सरकारमा गयो । अरु र यिनमा केही फरक देखिएन, उही ड्याङका मुला रहेछन् भन्न थालेका छन् अहिले ।

नेपालको ३३ वर्षे इतिहास हेर्दा सरकारमा जानेहरू प्राय देशका लागि कम आफू र आफ्नाका लागि बढी भए । सत्ता छोड्दा वा सत्ता नपाउँदा सांसद र कार्यकर्ताको वेदना संसद र सडकभरि पोखिनु संस्कार मानिँदैआयो । अहिले पनि त्यहि संस्कारले निरन्तरता पाएको छ । त्यसैले नकारात्मक प्रतिक्रिया आएको हुनुपर्छ ।

साना र ठूला सबै पुराना दलले उत्पन्न गरेको यो राजनीतिक बितृष्णामा रहेका युवाहरू नयाँ दलको आगमनपछि राजनीतिमा आकर्षण र आबद्धता बढेको देखिन्छ । संगठन निर्माणमा रास्वपाले ५१ प्रतिसत युवाहरूको अनिवार्य सहभागिता गराएपछि अन्य दलका युवाहरुसमेत अपेक्षित देखिएका छन् । अहिले पार्टीलाई भन्दा मतदातालाई मिसन ०८४ को हतारो देखिन्छ । विदेशमा रहेका नेपालीहरूको ऐक्यबद्धता र सहभागिता उत्तिकै बढ्दो छ ।

पार्टी सरकारमा गएकै कारण रास्वपाका धेरै नेता, सदस्य र मतदाता बेखुश भए । तिनलाई सम्झाउन विभिन्न बैठक र प्रशिक्षण नै गर्नुपरेको छ । कार्यकर्ताले आफूजस्तै नेता निर्माण गर्ने हुन् भने यहाँ उही ड्याङभन्दा फरक देखिएन र ?

यही फरक पनका सारथीले मिसन ०८४ को गन्तव्यलाई साबधानीपूर्वक अवतरण गराउनेछन् ।

मेरो एकजना भतिज अस्ट्रेलिया जाँदैगर्दा एउटा प्रश्न छोडेर गएका थिए । आफूसँगै पढेका साथीहरु प्रहरी र सेनामा गए पेन्सन पकाए फर्किए । म जुन तहमा राजनीति गर्थेँ त्यहिँ सिमित छु । मैले देशका लागि काम गर्ने अवसर किन पाइनँ ?

साना र ठूला सबै पुराना दलले उत्पन्न गरेको यो राजनीतिक बितृष्णामा रहेका युवाहरू नयाँ दलको आगमनपछि राजनीतिमा आकर्षण र आबद्धता बढेको देखिन्छ । संगठन निर्माणमा रास्वपाले ५१ प्रतिसत युवाहरूको अनिवार्य सहभागिता गराएपछि अन्य दलका युवाहरुसमेत अपेक्षित देखिएका छन् । अहिले पार्टीलाई भन्दा मतदातालाई मिसन ०८४ को हतारो देखिन्छ । विदेशमा रहेका नेपालीहरूको ऐक्यबद्धता र सहभागिता उत्तिकै बढ्दो छ ।

युवाको यो आकर्षणले सकारात्मक राजनीतिक शक्ति प्राप्त हुनसक्छ । सकारात्मक राजनीतिक शक्तिले मात्र राजनीतिक, प्रशासनिक, र व्यावसायिक तस्करहरुलाई निर्मम प्रहार गर्न सकिन्छ । तत् तत् प्रहारबिना सुशासन सम्भव छैन भन्ने बिचारमा समानता हुनेहरू विश्वासको जग र खबरदारीको पर्खाल बनिदिए रास्वपालाले मिसन ०८४ को सुरक्षित उडान भर्न सक्छ ।

निश्कर्ष,

फागुन २३ पछिका हरेक दिन रास्वपाको सबैभन्दा चुनौतिपूर्ण दिन हुँदैछन् । र आफूलाई प्रमाणित गर्ने ऐतिहासिक अवसर पनि हुनेछ । चुनौति र अवसरको लडाइँमा रास्वपाको सारथी र योद्धा अर्थात कृष्ण र अर्जुन रास्वपा आफैँबाहेक अरु कोही हुन सक्दैन । मिसन ०८४ यात्रालाई कसैले बिगार्न वा बनाउन सक्छ भने त्यो रास्वपा आफैँ मात्रै हो । चेतना भया ।

सम्बन्धित शीर्षकहरु

जनजिवन : एउटा युवा शक्ति जसले अस्थायी रुपमा पान व्यापार गरिरहेका छन्

‘कतारको राष्ट्रिय दिवस यहाँका जनताको बफादारी, ऐक्यबद्धता र गौरवको वार्षिक स्मरण पनि हो’

अन्तर्राष्ट्रिय आप्रवासी श्रमिक दिवस : अझै चासो र चिन्ता वैदेशिक रोजगारकै

अन्तर्राष्ट्रिय मानव अधिकार दिवस : विश्वभर मानव अधिकारको अवस्था चिन्ताजनक

नेताको हाइफाई, बदनाम हुँदै ट्रेड युनियन

‘काठमाडौंको रहनसहनमा आदत भइसकेको जीवन एकाएक यता लाग्दा अनौठो मान्ने धेरै हुनुहुन्थ्यो’

‘पीएनओ’ अर्थात नेपाली मुलका नेपालीले खोजेका कुरा

‘अरुको पसलमा काम गर्दै सिप सिकेँ, अहिले त्यही सिपले काम दिएको छ’ : शंकर मिजार

जनजिवन : ‘नाफा घाटा आफ्नो ठाउँमा छ, आफ्नो कामप्रति हामी सधैँ सजग, दृढ र ढुक्क छौँ’

‘सरकारले युवाहरुलाई देशमै उद्यमशिल बनाउने वातावरण सृजना गर्नुपर्छ’-बैकुण्ठ दाहाल