बालश्रम विरुद्वको अन्तराष्ट्रिय दिवस : अझै ११ लाख बाल श्रमिक रहेको अनुमान

• जेष्ठ २९, २०७८
• 0

नेपालले बाल श्रम उन्मूलनमा उल्लेख्य उपलब्धि हासिल गरेको सरोकारवाला निकायले दाबी गरेका छन् । शुक्रबार जुन १२ का दिन विश्व बाल श्रम उन्मूलन दिवसका अवसरमा नेपालस्थित अन्तराष्ट्रिय श्रम सङ्गठन (आईएलओ)ले आयोजना गरेको भर्चुअल कार्यक्रममा सरोकारवालाले यस्तो बताएका हुन् ।

कार्यक्रममा प्रस्तुत गरिएको केन्द्रीय तथ्याङ्क विभागले गरेको श्रम सर्वेक्षणको प्रतिवेदनअनुसार सन् २००८ मा नेपालमा २६ लाख बाल श्रमिक रहेकामा सन् २०१८ मा त्यो सङख्या घटेर करिब ११ लाखमा झरेको छ । यद्यपि जोखिमयुक्त क्षेत्रमा श्रम गर्ने बालबालिकाको सङ्ख्या अझै करिब दुई लाख छ ।

नेपालमा भएको नीतिगत सुधार र बाल श्रम रोक्नका लागि भएका हस्तक्षेपकारी नीतिले यस्तो सुधार देखिएको दाबी गरिएको छ ।

कर्णाली प्रदेशमा बाल श्रमिक अधिक रहेको र जोखिमयुक्त क्षेत्रमा हेर्दा बागमती प्रदेशमा जोखिमयुक्त क्षेत्रमा बाल श्रमिक बढी भएको तथ्याङ्कले देखाएको छ ।

कोभिड–१९ पछिको विषम परिस्थितिमा २० लाखभन्दा बढीले रोजगारी गुमाएको, गरिबीको सङ्ख्या बढेको अवस्थामा बाल श्रमिकको सङ्ख्या बढ्नसक्ने अनुमान सरोकारवाला निकायले गरेको भए पनि त्यस विषयमा यकिन तथ्याङ्क भने आइसकेको छैन ।

सन् २०१३ मा आईएलओ, युनिसेफ र केन्द्रीय तथ्याङ्क विभागले संयुक्त रूपमा गरेको अध्ययनअनुसार नेपालको इँटा उद्योगमा पाँच लाख बालबालिका रहेका छन् । तीमध्ये ४९ प्रतिशत नेपाली र ५१ प्रतिशत भारतीय बालबालिका रहेका छन् ।

कार्यक्रममा आईएलओका आवासीय प्रतिनिध रिचार्ड होवार्डले श्रम बजारमा कोभिडपछिको अवस्थामा अझ भयावह भएको उल्लेख गर्दै यसले बालबालिकालाई श्रममा धकेल्न सक्ने भएकाले सरकारले तत्काल विशेष कार्यक्रम ल्याउनुपर्ने आवश्यकता औँल्याउनुभयो । उहाँँले भन्नुभयो, “कोभिडपछिको अवस्थामा बालबालिकालाई श्रममा होइन, विद्यालयमा फर्काउन समाजका सबै पक्षले उत्तिकै ध्यान दिनु जरुरी हुन्छ । ”

कार्यक्रममा श्रम रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयका सहसचिव विनोदप्रकाश सिंहले २६ वटा स्थानीय तह बाल श्रममुक्त घोषणा हुने क्रममा रहेका र अन्य केहीले पनि त्यसका लागि मन्त्रालयसँगको समन्वयमा विभिन्न कार्यक्रम अगाडि बढाएको जानकारी दिनुभयो ।

कार्यक्रममा बाल संरक्षण विज्ञ उद्धवराज पौडेलले तथ्याङ्कले बाल श्रमिक घटेको देखिए पनि नयाँ क्षेत्रहरूमा बालश्रम देखिनु चिन्ताजनक अवस्था भएको बताउनुभयो । नेपाल उद्योग वाणिज्य महासङ्घका उपाध्यक्ष रामचन्द्र साघाईले अनौपचारिक क्षेत्रमा बाल श्रमिक बढिरहेको बताउनुभयो ।

सम्बन्धित शीर्षकहरु

श्रम तथा व्यवसायजन्य सुरक्षा विभाग र सामाजिक सुरक्षा कोषबीच सम्झौता

एक सय २० मुसहर मजदुरलाई भारतमा चरम श्रम शोषण, आठ महिना बन्धक

तराई वैदेशिक रोजगार व्यवसायी समाजको अध्यक्षमा नवल किशोर यादव चयन

रुसका लागि छिट्टै श्रम स्वीकृति खुलाउन आवश्यक पहल गर्ने श्रम मन्त्रीको प्रतिवद्धता

‘राष्ट्रिय श्रम तथा रोजगार सम्मेलन–२०८१’ फागुन १६ र १७ मा

‘वैदेशिक रोजगारबाट प्राप्त भएको रेमिट्यान्सलाई कमजोर नठानौं’

इटा उद्योगका मजदुर भन्छन् : ‘पारिश्रमिक थोरै भएपनि बाँच्नै परेको छ’

विदेश जानेको स्वास्थ्य परीक्षण गर्ने सबै संस्थामा बायोमेट्रिक प्रणाली लागु गर्न माग

सम्पर्कविहीन प्रहरीहरुलाई ७ दिन भित्र हाजिर हुन निर्देशन

मुगुका युवा रोजगारीका लागि भारत र ठूला सहरतिर पलायन