प्रहरी नियन्त्रणका ५ घण्टामा देश निर्माणको रोडम्याप

• शम्भु सुस्केरा
• पुस २७, २०८१
• 0

शासकको बिरोध गर्न पाउनुपर्छ भनेर १४ वर्ष जेल बसेका रे केपी शर्मा ओली ।

आज देशको प्रधानमन्त्री छन् । उनकै बिरोध गर्दा समातिइन्छ । सिडियो र प्रहरी कारबाहीमा परेको चितवन साक्षी छ ।

त्यसैले मंसिर २३ गते बिरोध गर्नै नपाइ समातिएँ म ।

कतै कसैले मेरो बिरोध गरेको देख्यौ भने भन । के कुरामा बिरोध गरेको हो गाडि रोकेर कुरा सुन्छु भनेर प्रहरी र आफ्ना कार्यकर्तालाई भन्नुपर्नेमा, थुन्छन् बा ।

असहमति जनाएको नदेखोस् भनेर गाडि तेस्र्याएर छेक्छ र पक्राउ गर्छ प्रहरी । यो छेक्ने र थुन्ने कार्यप्रति थप असहमति हो हाम्रो ।

त्यसैले जोसिला आँटिला सिमित साथीहरु सडकमा निस्क्यौँ मंसिर २४ गते पनि ।

कालो झण्डा देखाउनेको टाउको फुटाइन्छ भनेर हुँकार गर्दै सुरुङ्गा र दुर्गापुर सडकमा हिँडिरहेका भेटिए केही युवा । बर्को ओडेर घरेलु हतियार लुकाएर बसेका मानिसहरुको बारेमा जानकारी गराउँदा प्रहरीले नयाँ मान्छेको तलासी लिनुको साटो हाम्रा गोजीको कालो झण्डामा हात घुसार्यो ।

प्रहरीले वडा सभापति सम्मको विवरण खोजी गर्न थालेपछि आक्रोसित साथीहरु तातेका थिए गौरादहमा पनि ।

को कहाँ जान्छ, कहाँ बैठक गर्दैछन् जानकारी लिने मात्र होइन पिछा समेत गरेपछि हामी अझ उत्साहित भएका थियौँ । यो रेक्की हाम्रो सुरक्षाका लागि थिएन हामीबाट खतरा महसुश गरेका कारण थियो ।

यही कारण कनकाई १ को जामुनाबारी कटेरो कटेज अगाडिबाट प्रकाश पाठक र अर्जुन उप्रेती समातिए ।

ढूङ्गामुडा त गरेनौँ नि । बिरोध जनाउनु अपराध होइन संवैधानिक अधिकार हो हाम्रा साथी छोड्देउ, नलैजाउ भन्यौँ । तर मानेनन् ।

कि हामीलाई पनि राख की उहाँहरुलाई छोड, भनेर गाडि चढ्न खोज्दै थियौँ ।

एउटा हेण्डम र जोशिलो प्रहरी जवान आएर बुरुक्क उफ्रेर रमेश घिमिरेको ढाडमा लात मारेर भुक्कलुक्क ढाल्यो ।

तब पो शुरू भयो रडाको ।

तीनचार जनाले उनको लाठी समातेका थिए । बिचरा लाठी छाडेर जाँदा जाबो लाठी सम्हाल्न नसकेकोमा ऊ कारबाही पथ्र्यो, जाबो लाठी त गयो दुर्घटनाबाट बचिस् नि भन्ने हुँदैनथ्यो त्यसैले उनी डराए ।

यात्रु बस रोकिए, मानिसहरू थपिए, प्रहरीमाथि धकेलाधकेल शुरुभयो । तर प्रहरी सानो संख्यामा भएकाले संयम देखियो । किन यसो गरेको जवाफ मागौँ, सरी भन्छन् र जान दिऔँ तर प्रहरीमाथि हात नहालौँ । मैले उपाय निकालेँ ।

तर त्यसो भएन । व्यक्ति कुट्ने प्रहरीलाई गाडि चढाएर पठाए, डिएसपी र केही जवानहरू सडकमै पूर्वतिर पैदलै हिँडे ।

साथीहरु प्लेकार्ड बोकेर नारा लगाउन थाले । गाडिका लस्कर थिए जाम लागेका । अपरिचित र नियन्त्रण बाहिरको भिडले अप्रिय घटना नघटाओस् भनेर जाम परेको सवारी साधनलाई अगाडि बढ्न दियौँ । आफ्नो टोलिको एक प्रहरी जवानलाई भिडमा छाडेर डिएसपी अगाडि थिए । ती जवान एक्लै लाठी तानातानमा थिए । मैले त्यो प्रहरी भाइलाई भने तिमी दौडेर जाउ अगाडि ।

मेरो लाठी ?

तीनचार जनाले उनको लाठी समातेका थिए । बिचरा लाठी छाडेर जाँदा जाबो लाठी सम्हाल्न नसकेकोमा ऊ कारबाही पथ्र्यो, जाबो लाठी त गयो दुर्घटनाबाट बचिस् नि भन्ने हुँदैनथ्यो त्यसैले उनी डराए ।

मैले नै भिडबाट उनको लाठी छुटाउन मद्यत गरेँ ।

देश भ्रष्टाचारमा डुब्यो, तपाईहरुले बाँच्न पुग्ने तलब पाउनुहन्न, बेरोजगार युवा परिवार छोडेर विदेसिनु परेको छ यसैका लागि हो यो विद्रोह, यो आवाजले कसैलाई हानी गर्दैन ।

उनलाई एकजना अपरिचितले अँगालो हालेर उनैलाई गाली गर्दै अगाडि लगिदिए ।

तनाव सकियो भन्ने ठानेको त प्रहरीको वनटन गाडिमा पुलिस आएर झ्यापझुप हामीलाई पनि समाए ।

विराटनगरका प्रहरी रहेछन् । दुर्गापुरबाट बिर्तामोड जाउन्जेल उनीहरुसँग गफियौँ ।

देश भ्रष्टाचारमा डुब्यो, तपाईहरुले बाँच्न पुग्ने तलब पाउनुहन्न, बेरोजगार युवा परिवार छोडेर विदेसिनु परेको छ यसैका लागि हो यो विद्रोह, यो आवाजले कसैलाई हानी गर्दैन ।

प्रेम नेउपाने र कमलमोहनले प्रहरीलाई सम्झाइरहनु भएको थियो ।

मस्त सुतेको रविलाई उठाएर नारायणीको तिरैतिर कुधाइन्छ, गोली ठोक्छ कि गाडि खोलामा झार्छ भर छैन ।

श्रीमती, डाक्टर, वकील कसैलाई खबर गर्न दिँदैन । देश बनाउन निस्केको एउटा साहसी नागरिकमाथी यस्तो अत्याचार हुँदा पनि चुप लाग्ने ? तपाईलाई पनि त आफ्नै प्रहरीको यस्तो काम ठिक लागेको छैन ।

त्यो त हो । प्रहरी एक शब्दमा समर्थन जनाइरहेका छन् । कोही खासखुस गर्छन्, अरु सबै हाम्रा कुरा सुनिरहेका छन् ।

केहीबेर अगि फाफाफुफु गर्ने प्रहरी शान्तपूर्वक स्रोता बनेका छन् ।

ओइ तिमीलाई मैले चिनेँ । एकजना हवल्दारले प्रेमलाई भने ।

हो र ! मास्क खोल्नु त ।

ए ! सँगै पढेका रैछौँ । अनि शुरुभयो तँतँ मम मित्रताको ।

थोत्रो गाडिलाई निकैबेर लाग्यो इलाका प्रहरी कार्यालय विर्तामोड पुग्न ।

सिभिल ड्रेसका एकजना प्रहरीले हाम्रो परिचय टिपोट गर्न थाले । कसको नाम के । कसको ठेगाना कहाँ । कसको उमेर कति ? को कुन पदमा हुनुहुन्छ आदिआदि । म भन्दा कम उमेर ठानेका अधिवक्ता पोखरेल मेरा दाइ परे उमेरले, मभन्दा निकै तन्नेरी ठानेका लक्ष्मण बस्नेत एकैसाल एकै महिनाका रहेछन् ।

प्रहरी निरीक्षकको कार्यकक्षमा लगियो । कमलमोहन उप्रेती, दिपक दाहाल, रमेश घिमिरे, प्रेम नेउपाने, लक्ष्मण बस्नेत, शम्भू सुस्केरा र अधिवक्ता सुरेश कुमार पोखरेल थियौँ । हामीलाई पर्खेर बसेका प्रकाश पाठक र अर्जुन उप्रेती पनि मिसिएपछि सोफामा खादखुद ९ जना बसियो ।

सिभिल ड्रेसका एकजना प्रहरीले हाम्रो परिचय टिपोट गर्न थाले ।

कसको नाम के । कसको ठेगाना कहाँ । कसको उमेर कति ? को कुन पदमा हुनुहुन्छ आदिआदि । म भन्दा कम उमेर ठानेका अधिवक्ता पोखरेल मेरा दाइ परे उमेरले, मभन्दा निकै तन्नेरी ठानेका लक्ष्मण बस्नेत एकैसाल एकै महिनाका रहेछन् ।

मैले खुशी मनाएँ ।

थाहा नपाएका धेरै कुरा खुल्छन् विस्तारै । कमल मोहनले भने ।

परिचय सकेपछि मोबाइल मागे प्रहरीले ।

दिनैपर्छ र ? हिजो त साथैमा बोकेको थिएँ । मैले अटेर गर्न खोजेँ ।

दिनुपर्छ सर । प्रहरी मानेन ।

पालैपालो स्विचअफ गर्दै दियौँ । मोबाइलमा स्टिकर टाँसे र स्टिकरमा मोबाइल धनीको नाम लेखेर एउटा झोलामा खाँदे ।

हाम्रा सामग्रीहरु त डिलिट हुन्न नि ? मैले सोधेँ ।

हँदैन सर । हसिला इन्स्पेक्टर राईले जवाफ दिए ।

मलाई त साह्रै भोक लागेको छ । प्रेम न्यौपानेले मलिनता दर्शाए ।

म पनि भोक सहन सक्दिन । प्रकाश पाठकले थपे ।

म पनि उस्तै हुँ तर बोलिन, खान पाएपो बोल्नु ।

आउन पाएको छैन भोक र तिर्खा ।

आऊन पो भरखर आइयो त खान नपाएको त धैरै भयो नि ।

मुस्कुराउँदै हाम्रो संवाद सुनिरहेका इन्स्पेक्टरले बाहिर निस्किँदै भने क्यान्टिनमा केही रहेछ भने खान पाउनुहुन्छ ।

केहीबेरमा जवाफ आयो क्यान्टिनमा केही छैन । बाहिरको खान मिल्दैन रे ।

मेरो त नानी बिरामी थियो । प्रेमजी फेरि करुण सुनिए ।

नानीको आमा, हजुरआमा, छिमेकी, कति छन् कति, तपाई दुईचार घण्टा नभए पनि हुन्छ । मैले मुस्कुराउँदै भनेँ ।

बिहान अस्पताल लगेर ल्याएको कस्तो भयो । बिहानको समय सम्झाए हामीलाई ।

रवि लामिछाने थुनिएको दुई महिना भयो सर । लक्ष्मण बस्नेतले सम्झाए ।

हामीले भनेको मानेनन् सरकारमा गएकाले आएको हो यो समस्या ।

आगो न पानी अरिँगालको गोलोमा हात हालेर हो नि हुन त ।

सही हो ०८४ अघि यिनीहरुलाई चलाउनै नहुने थियो ।

हो । हिजो काकरभिट्टामा ३ जना प्रहरीले समातेका थिए मैले तिनलाई हायलकायल पार्न सकेँ । तर आज ५ जनाले घेरे मैले छिरिक्कै बल गरिनँ । मैले थपेँ ।

विर्तामोडका पूर्व मेयर पक्राउ परे रे नि बालिका बलात्कार केशमा । प्रेमजीले नै समाचारमा आएको कुरा सुनाए ।

उनी ठूला मान्छे, आज उनका ठूला मान्छे पनि यतै आएका छन् छोडिसक्यो होला ।

शम्भु दाइ प्रहरीले मलाई पिँडुलामा नै किन हानेको ? प्रेमजीको बदलिएको प्रसङ्ग सुनेर सबै हाँस्यौँ ।

तपाइँको अनुभवले के भन्छ ?

प्रहरीलाई जित्न र भाग्न सकिन्छ भने बल गर्ने नत्र खुरुखुरु हिँड्ने हो, तिमी भाग्यौ, बल गर्यौ अनि हाने नि । कमलमोहन उप्रेतीले जवाफ दिए ।

हो । हिजो काकरभिट्टामा ३ जना प्रहरीले समातेका थिए मैले तिनलाई हायलकायल पार्न सकेँ । तर आज ५ जनाले घेरे मैले छिरिक्कै बल गरिनँ । मैले थपेँ ।

तपाईलाई त आइडिया थियो नि ।

तर म पनि त पहिलो पटक पक्राउ खाएको हुँ ।

प्रहरी हो नि त तपाई ।

पक्राउ गरिने मान्छेलाई च्याप्प समातेर, लक लाएर वा दुख्ने तर धेरै असर नगर्ने स्थानमा प्रहार गर्छन् । त्यसो गर्दा उसको मनोबल गिर्छ र आफ्नो नियन्त्रणमा रहन्छ ।

कुटाइले दुखेर झन आक्रोसित भएर प्रहरीलाई नै प्रहार गर्न पनि त सक्छ ।

आफूले हान्न खोज्ने मात्र हो तर सकिँदैन । एक हानियो भने दश खाइन्छ ।

मैले जवाफ दिएँ ।

हामीलाई भेट्न आएका साथीहरू, झ्यालबाट हात हल्लाउन थाले । प्रहरीले पर्दा लगाइदिए ।

शम्भु भण्डारी ढोकासम्म आउनुभयो । साथीहरुले घरमा फोन गर्न लगाए ।

म त गर्दिन छिनमै छुटि हालिन्छ ।

प्रधानमन्त्री आज झापामै बसे भने एकरात राख्न पनि सक्छ ।

राति थुन्यो भने पनि मेरा मान्छेले चिन्ता मान्दैनन् ।

त्यस्तो हुन्छ र ?

जबसम्म युरोप, अमेरिका वा विकसित देशमा पढेकाहरुले देश निर्माणको योजना बनाइरहन्छ तबसम्म नेपाली मौलिक विकास मोडल सम्भव हुँदैन ।

हिजो प्रहरी नियन्त्रमै श्रीमती र छोरासँग कुरा भयो । ११ पढ्ने छोराको कुरा सुनेर म झन आँटिलो भएँ ।

कसरी ? सबै मतिर जिज्ञासु हुनुभयो ।

अफिस कोठामा हुनुहुँदो रहेछ, कस्टडी वा कारागारको अनुभव नै भएन नि भन्यो ।

हो हो शम्भु दाइको छोरा त खत्रा छ वाँ पोखरामा गएर मिडियामा अन्तर्वार्ता दिइराथ्यो ।

के हाम्रो देश यस्तै हो यिनीहरुले नै चलाउँछन् ? सुरुभयो देशको दुःख ।

खोस्नुपर्छ यी भ्रष्टहरुको हातबाट ।

सकिएला त ?

सकिन्छ ।

हामी बैकल्पिक शक्ति हौँ भनेर सबै जनता र अन्तराष्ट्रले पत्याइसकेकै छैनन् ।

सबैलाई आश्वस्त पार्नुपर्छ यो देशलाई बिकल्प दिने हामी नै हौँ भनेर ।

भनेर मात्रै हुन्न हौ ठोस भिजन दिनुपर्छ ।

पार्टी संगठन र जनताको काममा जानै पाएका छैनौँ । हामीलाई अन्तै अलमल्याइ दिएका छन् बिरोधीहरुले ।

अब प्रत्यक्ष निर्वाचित कार्यकारी प्रधानमन्त्री र प्रदेश खारेजी त भन्नैपर्छ ।

स्वास्थ्य शिक्षा निशुल्क गर्नेपर्छ । यत्ति भएत नेपालीहरु विदेश जानै पर्दैन ।

यो सम्भव छ ?

स्वास्थ्य महङ्गो होइन नि ठगिएका हौँ हामी । एउटा अपरेशनका लागि जति सामान किनाउँछ त्यसको ४० प्रतिशत पनि लाग्दैन, सबै उनैले खान्छन् ।

औषधिको मूल्य जति छ त्यसको ५० प्रतिशत पनि पर्दैन ।

निःशुल्क शिक्षा कसरी सम्भव छ त ।

भ्रष्टाचार नियन्त्रण गरेर । पब्लिक र सरकारले साझेदारी गरेर । नागरिकलाई सकारात्मक विभेद गरेर ।

सबै शिक्षक करार तर आर्थिक सुरक्षा हुनुपर्छ, राजनीति गर्न दिनुहुन्न ।

नेपालमै स्वरोजगारीको ज्ञारेन्टी गर्नुपर्छ ।

आधा दर्जन पानीका बोत्तल पिएर सकिए । शौचालय जाने पालो कुर्नै कठिन भइरहेको छ । एकजना प्रहरीको काम हामीलाई पालैपालो शौचालय लाने ल्याउने मात्रै छ ।

योगबाट मन र शरीर दुबै स्वस्थ, यसैबाट व्यक्तिको आयस्तर उक्सिन्छ ।

वैदेशिक कमाई र पर्यटनको लर्को यसैले लगाउँछ ।

योग, अध्यात्म, सांस्कृतिक र प्राकृतिक पर्यटन, अनि खानपान र उपचारमा प्राचीन शैली,

यसले जीवन र जगतकै भलो गर्छ ।

यस्ता कैयन उपायले शिक्षा, स्वास्थ्य र आय आर्जन एकसाथ समृद्धि हासिल गर्न सम्भव छ ।

अँ ह नेपालमा यो सम्भव छैन ।

किन ?

जबसम्म युरोप, अमेरिका वा विकसित देशमा पढेकाहरुले देश निर्माणको योजना बनाइरहन्छ तबसम्म नेपाली मौलिक विकास मोडल सम्भव हुँदैन ।

आधा दर्जन पानीका बोत्तल पिएर सकिए । शौचालय जाने पालो कुर्नै कठिन भइरहेको छ । एकजना प्रहरीको काम हामीलाई पालैपालो शौचालय लाने ल्याउने मात्रै छ ।

त्यही मौकामा बाहिर जाडोमा कठाङ्ग्रिएर बसेका साथीहरुसँग किच्च हाँस्यो हेलो हाइगर्यो हिँड्यो भएको छ ।

कति बजे छोड्छ रे ?

ओली आज झापा बसे भने नछोड्न पनि सक्छ .

माथि कुरा भैराछ एकछिनमा छोड्छ । ओम भण्डारी र शम्भु भण्डारी समन्वय गर्दै हुनुहुन्छ ।

किन समन्वय गर्नुपर्यो थुने थुन्छ ।

होइन यार घरमा चिन्ता गर्छन् ।

ओलीजी गए रे । डिएसपी साब आउनुभयो । अब माथिको आदेश लिएर तपाइहरुलाई छोडिन्छ । इन्स्पेक्टर राई भित्र छिर्दै जानकारी दिए ।

मेरो त भोलि मकै रोप्ने खेताला छन् ।

मैले त मकै रोपी सकेर आको थुने पनि ढुक्कै छु ।

ओलीजी गए रे । डिएसपी साब आउनुभयो । अब माथिको आदेश लिएर तपाइहरुलाई छोडिन्छ । इन्स्पेक्टर राई भित्र छिर्दै जानकारी दिए ।

भोक लाग्यो भने केही खाजा मगाएर खान मिल्छरे । ओम भण्डारीले सुचना दिए ।

अघि बाहिरको खान मिल्दैन भनेको अहिले मिल्छ भन्यो यिनले एक रात थुन्ने नै भए ।

एक रात चीसोमा थुन् भन्ने आदेश आयो होला ।

४ घण्टामा देश निर्माणका यत्रा योजना बने, एक रात बस्न पाए केके हुन्छ ।

१४ वर्ष नबसेको भए ओली कहाँ यत्तिका उखानटुक्का जान्दथे र ।

बिस्कुट र पानी ल्याए साथीहरुले ।

बिस्कुट खाउँ । मैले इन्स्पेक्टरलाई बिस्कुटको हात पसारेँ ।

उनले खान मानेनन् ।

इन्सपेक्टर साबहरुलाई खानको के खाँचो दिनभर कति थोक खानुभयो ।

काँ हुनु ४ बजे उठेदेखि कुधाकुद छ । नौ बजे खाना खाएदेखि पानीसम्म खाइयो होला । छेवैका प्रहरी भाइले भने ।

इन्स्पेक्टर बाहिर निस्किए ।

छिनमै केही प्रहरीहरू आए र भने मेडिकल गर्न जाऔँ अब छुट्नुहुनेछ ।

प्रहरी नियन्त्रणमा रचिएको देश निर्माणको खाका वर्तमान बनोस् बिगत होइन ।

यो अँध्यारो र चिसो रातले भरलाग्दो उज्यालो र न्यानोको दिने आशा, आँट र चिन्तन बोकेर सबै निस्कियौँ आमाको गुँडतिर ।

सम्बन्धित शीर्षकहरु

प्रहरी नियन्त्रणका ५ घण्टामा देश निर्माणको रोडम्याप

मेरो हातको हतकडी स्राप कि पाप ?

जनजिवन : एउटा युवा शक्ति जसले अस्थायी रुपमा पान व्यापार गरिरहेका छन्

‘कतारको राष्ट्रिय दिवस यहाँका जनताको बफादारी, ऐक्यबद्धता र गौरवको वार्षिक स्मरण पनि हो’

अन्तर्राष्ट्रिय आप्रवासी श्रमिक दिवस : अझै चासो र चिन्ता वैदेशिक रोजगारकै

अन्तर्राष्ट्रिय मानव अधिकार दिवस : विश्वभर मानव अधिकारको अवस्था चिन्ताजनक

नेताको हाइफाई, बदनाम हुँदै ट्रेड युनियन

‘काठमाडौंको रहनसहनमा आदत भइसकेको जीवन एकाएक यता लाग्दा अनौठो मान्ने धेरै हुनुहुन्थ्यो’

‘पीएनओ’ अर्थात नेपाली मुलका नेपालीले खोजेका कुरा

‘अरुको पसलमा काम गर्दै सिप सिकेँ, अहिले त्यही सिपले काम दिएको छ’ : शंकर मिजार